ALARK 2020/3 Bilanço ve Hisse Analizi
Başta belirtmeliyim ki aşağıdaki
çalışmalar son açıklanan bilançolar ve faaliyet raporu üzerinden çıkardığım
tablolar ve yorumlardır. Görüşler kişisel görüşlerimdir. Kesinlikle yatırım
tavsiyesi değildir ve yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.
Yazının yazıldığı tarihte ALARK
şirketinde bir miktar yatırımım bulunmaktadır. Yazdıklarım bu kapsamda
değerlendirilmelidir.
Merhabalar,
ALARK Holding dün
finansal tablolarını paylaştı. Düzenli takip eden arkadaşlar fark etmiştir tüm
şirketleri belirli bir formatta önce satışlar ve karlar ardından finansal
oranlar ve en sonda da tarihsel piyasa çarpanlarıyla inceliyorduk. Fakat ALARK
bu formatta incelenemeyecek bir şirket maalesef. Dolayısıyla aşağıda ALARK’a
özel birkaç önemli noktayı farklı bir formatta yine benzer tabloları kullanarak
inceleyeceğiz.
Holding aşağıdaki gibi 5
farklı iş kolunda faaliyet gösteriyor. Bunlardan enerji grubu hariç diğer
şirketlerinin satışlarını konsolide ediyor. Fakat net karın da çok önemli bir
kısmı enerji gurubundan geliyor. Dolayısıyla satış, brüt kar ve FAVÖK
ilişkileriyle şirkete bakmak çok doğru olmuyor.
1. Taahhüt Grubu
2. Enerji Grubu
3. Sanayi ve Ticaret
Grubu
4. Turizm Grubu
5. Arazi Geliştirme Grubu
Enerji grubunun getirdiği kar veya zarar “Özkaynak
Yöntemiyle Değerlenen Yatırımların Kar/Zararlarındaki Paylar” altında
gösteriliyor. Aşağıda bunu unutmayarak şirketi inceleyeceğiz.
Bu zamana kadar birçok
şirket için değerlendirme yapmıştık. Göz atmak için sol üst köşedeki geri
tuşuna basarak anasayfaya dönebilir, yine sol üst köşeden hamburger menüsüne
tıklayarak şirket ve tarih bazlı önceki yazılara ulaşabilirsiniz.
Diğer yandan yakın bir
zaman önce ALARK’yu 2019/12 dönem bilançosu ve faaliyet raporu üzerinden daha
detaylı incelemiştik. Buradan ilgili yazıya ulaşabilirsiniz.
Blogu ve analizleri tek
yönlü kendi bulduğum bilgileri paylaştığım bir yere döndürmekten ziyade hep
beraber doğru bilgiye ulaşabileceğimiz bir platforma dönüştürmek istiyorum. Ben
de birçoğunuz gibi küçük yatırımcıyım. Faaliyet raporunu okuyarak anlamaya
çalışıyorum. Bunun bir adım ötesi, anlayamadığımız detaylar ile ilgili şirketin
yatırımcı ilişkileri ile iletişime geçmek veya internette detaylı araştırma
yaparak işin aslını daha iyi öğrenmektir. Lütfen kendiniz de bir şekilde
bilgiye ulaşırsanız yorum olarak belirtin ki hep beraber faydalanalım.
Yorumlarımda ve
analizlerimde hata yapıyor olabilirim. Lütfen böyle bir durumda da düşüncelerinizi
yorum olarak belirtin.
Tabloları şirketin KAP’ta
açıkladığı rakamlar üzerinden hesaplıyorum. Herhangi bir excel hatası olabilir.
Aynı şekilde tablolarda bir yanlışlık fark edersiniz lütfen KAP’ın veya aracı
kurumların sitesinden kontrol ederek beni uyarın. Ben de en kısa sürede
düzeltirim. Kimseyi yanlış yönlendirmek istemem.
Şimdi grafiklerle inceleyelim:
(Grafiklerin üzerine
tıkladığınızda görseli daha büyük görüntüleyebilirsiniz)
SATIŞLAR
ALARK 2020/3 döneminde enerji
grubu hariç satışları GYAD’a göre ciddi oranda azalmış. Yıllık olarak ise
yerinde saymıştır.
Çeyreklik hasılat geçen
senenin aynı çeyreğine göre nominal olarak %37 daralmış, yıllık bazda ise %7 azalmıştır.
Yıllık reel satışlar %16,61 daralmış.
Aşağıda dönem bazında
yıllık satışların artışı, enflasyon oranı ve satışların reel artışı gösterilmektedir.
Kırmızı çizgi enflasyon,
yeşil çizgi satışların artışı, mavi çizgi ise enflasyon etkisi arındırılmış reel
satış artışıdır. İdeal olan mavi çizginin mümkün olduğunca sıfır çizgisinden
yukarıda olmasıdır. 2016 satışlarını 2015 ile karşılaştıramadığım için ilk dört
dönem satış değişimi boştur.
FAALİYET GİDERLERİ
ALARK 2020/3 dönemi gelir
tablosuna göre enerji grubu hariç satışların maliyeti ve genel yönetim
giderleri aşağıdaki gibidir.
Yeşil olan çizgi
çeyreklik satış (sağ eksen), kırmızı olan çizgi satışların maliyeti (sağ
eksen), turuncu barlar ise genel yönetim giderleridir (sol eksen).
İdeal senaryo yeşil
çizginin geçen senenin aynı dönemine göre artış eğiliminde olmasıdır. Kırmızı
çizgi ile yeşil çizginin arasında ne kadar fazla boşluk olursa şirketin brüt
kar marjı o kadar yüksek demektir. Aralarındaki boşluğun artış eğiliminde
olması ideal olandır.
Turuncu barların GYAD’a
göre sınırlı artışı, sabit kalması veya azalıyor olması ideal olandır.
Yorum: Yeşil çizgi GYAD’a göre aşağıda (-), yeşil ve kırmızı çizgi arasındaki
boşluk geçen seneye göre artmış (+), turuncu bar GYAD’a göre satışlardan daha fazla
artmış. (-) Genel görünüm > Olumsuz
BRÜT KAR
ALARK 2020/3 döneminde enerji
grubu hariç çeyreklik olarak 72 mio TL brüt kar elde etmiş, yıllık brüt kar ise
372 mio TL seviyesinde gerçekleşmiştir.
Çeyreklik brüt kar geçen
senenin aynı çeyreğine göre nominal olarak %1,80 azalmış, yıllık olarak ise %56
artmıştır.
Brüt kar marjı çeyreklik
bazda %31,24 olmuş. (Önceki çeyrek: %28; Geçen sene aynı çeyrek: %20)
Çeyreklik ve yıllık kar
marjları grafiği biraz aşağıda toplu halde verilmiştir.
Yorum: Brüt kar marjı GYAD’a göre 11 puan artmış, ancak satışların azalması
sebebiyle brüt kar da azalmak zorunda kalmış. Marjın yükselmesi olumlu,
satışlar sebebiyle brüt karın düşmesi ise > Olumsuz
FAVÖK+
Şirketin asıl kar/zararı
özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlardan geldiği için burada klasik FAVÖK
hesaplaması yerine Finansman Gideri Öncesi Faaliyet Karı/Zararı + Amortisman
görmektesiniz.
ALARK 2020/3 döneminde
çeyreklik olarak 110 mio TL FAVÖK+ elde etmiş, yıllık FAVÖK+ ise 718 mio TL
seviyesinde gerçekleşmiş.
Yorum: FAVÖK+ rakamı GYAD’a göre 106 mio TL artmıştır. Artışın en büyük sebebi
enerji grubu GYAD döneminde 119 mio TL zarar getirirken bu dönem 24 mio TL zarar
getirmiştir. Enerji grubunda ALCEN’ın yüksek döviz borcu olduğu için ve ithal
kömürü USD ile ödediği için kur dalgalanlamalarına karşı çok hassas olduğunu
belirtelim. Kur yukarı ALCEN ve ALARK karı aşağı; kur aşağı ALCEN ve ALARK karı
yukarı. Burada tabii ki piyasadaki elektrik fiyatı da çok önemli oluyor.
Zararın azalmış olması ve FAVÖK+ rakamındaki artış sebebiyle > Olumlu
NET KAR
ALARK 2020/3 döneminde
çeyreklik olarak 18 mio TL net kar açıklamış, yıllık net kar ise 484 mio TL
seviyesinde gerçekleşmiş.
Çeyreklik net kar rakamı
geçen senenin aynı çeyreğine göre nominal olarak %121 artmış, yıllık olarak ise
%288 artmıştır.
Net kar marjı çeyreklik
bazda %7,57 olmuş. (Önceki çeyrek: %16,34; Geçen sene aynı çeyrek: -%22,33)
Çeyreklik ve yıllık kar
marjları grafiği biraz aşağıda toplu halde verilmiştir.
Yorum: Satışlarda enerji grubunun etkisi yokken net karda bulunuyor. Dolayısıyla
marjların kendisi yanlış yönlendirir önemli olan değişimidir. GYAD’a göre
artmıştır. Bu sebeple > Olumlu
FAALİYETLERDEN SERBEST NAKİT AKIŞ
ALARK 2020/3 döneminde
çeyreklik olarak 117 mio TL serbest nakit akış yaratmış, yıllık serbest nakit
akış ise 246 mio TL seviyesinde gerçekleşmiş.
Önemli not: Farklı serbest nakit akış formülleri olabiliyor. Bu tablodaki formül
şirketin KAP’ta yayınladığı nakit akış tablosu üzerinden aldığım (İşletme
Faaliyetlerinden Nakit Akışları) – (Yatırım Faaliyetlerinden Kaynaklanan Nakit Çıkışları)
formülüyle hesaplıyorum.
Yorum: Şirketin serbest nakit akışı bir miktar karın yanında varlık satışından
gelmektedir. “Satış amacıyla elde tutulan duran varlık satışlarından
kaynaklanan nakit girişleri” kaleminden 37 mio TL nakit girişi olmuştur. Nakit
akışı yaratılabilidiği ve artma trendinde olduğu için > Olumlu
KAR MARJLARI
Çeyreklik ve yıllık kar
marjları aşağıdaki gibidir.
Unutmayalım ki net karda enerji gurubu etkisi var
iken satışlarda yoktur. Dolayısıyla net kar marjının yüksek olması sizi
yanıltmasın. Sadece değişime ve trende bakmanız daha faydalı olacaktır.
ROE & ROA
ROE: Özsermaye karlılığı =
Yıllık Net Kar / Özsermaye
ROA: Toplam Aktif
Karlılığı = Yıllık Net Kar / Toplam Varlıklar
Yıllıklandırılmış net kar
rakamlarıyla hesaplanmış karlılık oranları aşağıdaki gibidir. Ne kadar yüksekse
o kadar güzeldir.
Yorum: ALARK’ın özsermayesi GYAD’a göre %38 artmış buna rağmen artan kar ile
birlikte ROE %34 seviyelerine gelmiştir. Bu oran oldukça yüksek bir orandır.
ROA da aynı şekilde birçok şirkete göre yükse ve artış eğilimindedir. > Olumlu
CARİ ORAN ve NAKİT ORAN
ALARK’in 2020/3
bilançosuna göre cari oranı aşağıdaki gibidir. (ideal seviye 2 olmakla beraber,
1,30 ve üzeri bir rakam da olumludur)
Tabloda aynı zamanda
nakit oranı da görebilirsiniz. Şirketin kısa vadeli borçlarını kasadaki parayla
ne kadar kolay ödeyip ödemeyeceğini gösterir. (ideal seviye 1’e yakın olmakla
birlikte, 1’in yukarısında olması da şirketin faaliyet alanları ile ilgili
herhangi bir sebeple yatırım yapmadığı anlamına gelebilir.)
Yorum: Cari oran yüksek bir seviyede ve GYAD’a göre yukarıda (+) nakit oran
artış trendinde ve güzel seviyede, GYAD’a göre 0,5 puan artmış. (+) > Olumlu
ÖZSERMAYE / NET BORÇ / NET YPP
ALARK’in 2020/3
bilançosuna göre Özsermaye / Net Borç ilişkisi aşağıdaki gibidir. (Yeşil olan
çizginin üstte olması koşuluyla kırmızı çizgiyle arasında ne kadar uzaklık
varsa o kadar olumludur diyebiliriz)
Mavi renkli çizgi Net YPP
(net yabancı para pozisyonu) çizgisidir. (Sıfır çizgisinin üzerinde olması
şirketin kur krizine karşı dirençli ve korunaklı olduğunu gösterir.)
Yorum: GYAD’a göre özsermaye %38 artmış (+), net borç azalmış ve eksi seviyede
yani şirketin 701 mio TL net nakdi bulunuyor (+) ve net ypp GYAD’a göre %42 artmış
(+) > Olumlu
KAYNAKLAR / VARLIKLAR
ALARK’in 2020/3
bilançosuna göre aktiflerini hangi kaynaklarla finanse ettiğini aşağıda
görmekteyiz. Yeşil renkli çubuklar şirketin özsermayesinin toplam aktiflere
oranıdır. Ne kadar yüksek olursa şirketin o kadar az dış kaynak kullandığı
anlamına gelir.
Kırmızı renkli çizgi
şirketin kısa ve uzun vadeli finansal borçlarının toplam aktiflere oranıdır. Ne
kadar düşük olursa şirketin o kadar az krediye ihtiyaç duyduğunu gösterir. Daha
az kredi önümüzdeki dönemde daha az finansman gideri yazılacağı anlamına gelir.
Sarı çizgi kısa vadeli finansal borçların, mavi çizgi de uzun vadeli finansal
borçların toplam aktiflere oranıdır.
İdeal senaryo, yeşil
renkli çubuğun %50 üzerinde olması, kırmızı renkli çizginin yeşil renkli
çubuğun tepe noktasının mümkün olduğunca aşağısında ve uzağında olması ve sarı
çizginin en altta olmasıdır. Bu şirketin risksiz bir biçimde borçlandığını ve
borçlarını uzun vadeye yaydığını dolayısıyla daha az finansal gidere
katlanacağını gösterir.
Şirketin hiç finansal borcunun olmaması da büyüme
konusunda isteksiz olduğunu gösterebilir.
Yorum: ALARK son çeyrek itibariyle kaynaklarının %48’ini özsermaye ile finanse
eder konumdadır. (GYAD: %38) Finansal borçların oranı GYAD’a göre 3 puan azalarak
%10 seviyesine gelmiştir. Finansal borçların yarısından fazlası uzun vadelidir.
Şirketin herhangi bir borç sorunu bulunmuyor. Genel görünüm > Olumlu
DÖNEN VARLIKLAR
ALARK’in 2020/3
bilançosuna göre dönen varlıklar değişim tablosu aşağıdaki gibidir. Kahverengi
barlar dönen varlıkların miktarını ve değişimi göstermektedir. (sağ eksen)
Renkli çizgiler ise dönen
varlık kalemlerinin, dönen varlık içerisindeki paylarını göstermektedir. (sol
eksen)
İdeal olan senaryo
kahverengi barın düzenli bir şekilde artmasıdır.
Ticari alacakların azalma
eğiliminde olması şirketin tahsilat yaptığını veya satışların azaldığını
göstermektedir.
Stoklardaki değişim
hammadde ve mamül stoklarının arttığını veya azaldığını gösterir. Bazen artması
bazen azalması olumludur.
Bence ideal olan senaryo
üçünün birbirine dengeli olmasıdır. Stokların artması ve alacakların artması
satışların arttığını işaret edebilir, şirketin faaliyetleri hareketlenmiştir.
Nakit ve benzerinin çok yüksek seviyede olması paranın hantal bir şekilde
beklediğini gösterir. Şirket bir kriz beklentisinde nakitlerini arttırma
eğiliminde olabilir.
Yorum: Şirketin dönen varlıkları GYAD’a göre %3 azalmış (-). GYAD’a göre; ticari
alacakların toplam dönen varlıklara oranı 5 puan artmış (-), stokların oranı 6
puan azalmış (-), nakit ve benzerlerinin oranı da 1 puan artmıştır (+). Şirket
çok yüksek oranda nakit tutuyor gözükmektedir. Bu kadarı iyi mi değil mi
tartışılır. > Nötr
VADELER
ALARK’in 2020/3
bilançosuna göre alacak tahsil ve borç ödeme süresi aşağıdaki gibidir.
Alacak tahsil süresi ne
kadar kısa ise o kadar iyidir. Borç ödeme süresi de ne kadar uzunsa o kadar
iyidir diyebiliriz.
Yorum: Alacak tahsil süresi GYAD’a göre artmış (-), borç ödeme vadesi artmış. (+)
Borç ödeme süresinin tahsilat süresinden daha uzun olması (+). > Olumlu
FİNANSMAN ve VERGİ GİDERİ
ALARK’in 2020/3
bilançosuna finansman ve vergi giderleri aşağıdaki gibidir.
Finansman giderinin düşük
olmasını veya düşme trendinde olmasını dileriz. Şirketin faaliyetleri sonu elde
ettiği karın ne kadarını borç sebebiyle faiz ödemelerine kaptırdığını anlarız.
Bazı durumlarda nakit zengini şirketler finansman geliri yazarlar. Eğer kırmızı
çizgi sıfırın altındaysa demek ki finansman geliri vardır. Bu durumda net kar
rakamı bundan pozitif etkilenir.
Eğer son çeyrek rakamı
bir önceki çeyreğe göre düşmüşse, geçen senenin aynı çeyreğine göre pozitif
yönde; artmışsa negatif yönde değişim var demektir.
Mavi çizgi şirketin vergi
gelir-gider rakamını gösterir. Eğer şirket herhangi bir vergi teşviği almıyorsa
ve kar elde ediyorsa verginin sıfırın üzerinde olması beklenir. Sadece vergi
sıfır çizgisinin altındaysa detaylı incelemek faydalı olacaktır. Vergi teşviği
ise kapsamı nedir, ne kadar sürecek, şirket yatırım mı yapmış vs. gibi.
Yorum: ALARK’in çeyreklik finansman gideri GYAD’a göre %18 azalmıştır (+).
Çeyreklik vergi gideri de net karla orantılı olarak bir miktar artmıştır. > Olumlu
NET KAR / PD
ALARK’in 2020/3
bilançosuna göre Net Kar / PD ilişkisi aşağıdaki gibidir.
Piyasa değeri turuncu
renkli çizgidir (sol eksen), yeşil renkli çubuk net kardır (sağ eksen).
Yorum: ALARK’nın F/K oranı 4,57x seviyelerindedir. Şirketin görüldüğü gibi kar
artışı düzenli değildir. Özellikle enerji tarafının döviz hareketlerinden sert
etkilenmesi sebebiyle karlar volatil bir yapı göstermektedir. Elektrik
fiyatlarının yüksek bir seyir izlemesi ve döviz kurunun stabil bir hatta
girmesi net karı daha öngörülebilir yapacaktır. Her ne olursa olsun bence bu
fiyat şirket için ucuz gözükmektedir. >
Olumlu
PD / DD
ALARK’in 2020/3
bilançosuna göre PD / DD oranı aşağıdaki gibidir. (ideal pd/dd oranı şirketin
özsermaye karlılığına göre değişebilmekle beraber teori olarak ne kadar düşükse
o kadar ucuzdur diyebiliriz.)
Yorum: Özsermayenin %38 artmasına rağmen piyasa değeri daha fazla artınca PD/DD
oranı GYAD’a göre 0,37 puan artmış. Bu artışın sebebi ROE artışıyla birebir
ilişkilidir. Enerji tarafı daha düzenli kar getirirse PD/DD oranının daha da
yükselmesini bekleyebiliriz. > Olumlu
YORUM
ALARK’nın 2020/3 dönemi
bilançosunda ekstra bir hikaye göremedim. Sadece enerji grubundan gelen zararın GYAD’a
göre düşmesinin olumlu olduğunu söyleyebilirim.
Salgın döneminde USD/TRY
kuru çok hızlı bir şekilde yukarı gitti ve 2018 gibi oynaklaşmaya başladı.
ALARK enerji grubunun döviz borcunu çok iyi yönetse de kur yükselişi karları
olumsuz etkilemektedir.
Diğer yandan, salgınla
beraber düşen üretim ve yavaşlayan hayat elektrik fiyatlarını çok aşağılara
çekti. PTF son haftalarda toparlanmış olsa da 60 günlük bir süreç kayıp geçti
diyebiliriz. Bu da ikinci çeyrek karlarını olumsuz etkileyecektir.
Artan dolar kuru ithal
kömür fiyatını da bir miktar yukarı çekecektir. Şirket her ne kadar hedge
mekanizması kullansa da orta ve uzun vadede negatif etki kaçınılmaz olacaktır.
Şirketin diğer iş
kollarından turizmin bu sene pozitif bir katkı sunmasını beklemiyorum. Turizm
için 2020 kayıp bir yıl olmaya aday.
Taahhüt tarafınının ise
olumsuz etkileneceğini düşünmüyorum. Aksine alt yapı harcamaları artabilir /
hızlanabilir ve buradan pozitif katkı görebiliriz.
Sanayi ve ticaret
tarafının da salgın sürecinden kısa vadede negatif orta vadede ise nötr
etkileneceğini düşünüyorum. Bu iş kolu için ithalat önemli bir yer tuttuğu için
döviz kurlarındaki artış iş hacmini düşürecektir.
Gayrimenkul segmentinin
de 2020 yılında pozitif veya negatif bir katkı sunmasını beklemiyorum.
Dediğim gibi 2020 yılının
hikayesi ağırlıklı olarak enerji ve taahhüt tarafından gelecektir. Bu iş
kollarında da orta vadede iyimserliğimi koruyorum ve şirketin potansiyelinin
çok altında fiyatlandığını düşünüyorum.
Saygılar
Oldukça bilgilendirici bir çalışma olmuş. Teşekkür ederim
YanıtlaSilÇok iyi çalışma olmuş tebrikler.
YanıtlaSil