DEVA 2020/3 Bilanço ve Hisse Analizi

Başta belirtmeliyim ki aşağıdaki çalışmalar son açıklanan bilançolar ve faaliyet raporu üzerinden çıkardığım tablolar ve yorumlardır. Görüşler kişisel görüşlerimdir. Kesinlikle yatırım tavsiyesi değildir ve yatırım danışmanlığı kapsamında değildir.

Yazının yazıldığı tarihte DEVA şirketinde herhangi bir yatırımım bulunmamaktadır. Yazdıklarım bu kapsamda değerlendirilmelidir.

Merhabalar,

Bugün sizlerle DEVA’ın son açıkladığı 2020/3 dönemi bilançosu üzerinden oluşturduğum analizleri paylaşmak istiyorum.

Bu zamana kadar birçok şirket için değerlendirme yapmıştık. Göz atmak için sol üst köşedeki geri tuşuna basarak anasayfaya dönebilir, yine sol üst köşeden hamburger menüsüne tıklayarak şirket ve tarih bazlı önceki yazılara ulaşabilirsiniz.

Blogu ve analizleri tek yönlü kendi bulduğum bilgileri paylaştığım bir yere döndürmekten ziyade hep beraber doğru bilgiye ulaşabileceğimiz bir platforma dönüştürmek istiyorum. Ben de birçoğunuz gibi küçük yatırımcıyım. Faaliyet raporunu okuyarak anlamaya çalışıyorum. Bunun bir adım ötesi, anlayamadığımız detaylar ile ilgili şirketin yatırımcı ilişkileri ile iletişime geçmek veya internette detaylı araştırma yaparak işin aslını daha iyi öğrenmektir. Lütfen kendiniz de bir şekilde bilgiye ulaşırsanız yorum olarak belirtin ki hep beraber faydalanalım.

Yorumlarımda ve analizlerimde hata yapıyor olabilirim. Lütfen böyle bir durumda da düşüncelerinizi yorum olarak belirtin.

Tabloları şirketin KAP’ta açıkladığı rakamlar üzerinden hesaplıyorum. Herhangi bir excel hatası olabilir. Aynı şekilde tablolarda bir yanlışlık fark edersiniz lütfen KAP’ın veya aracı kurumların sitesinden kontrol ederek beni uyarın. Ben de en kısa sürede düzeltirim. Kimseyi yanlış yönlendirmek istemem.

Şimdi grafiklerle inceleyelim:

(Grafiklerin üzerine tıkladığınızda görseli daha büyük görüntüleyebilirsiniz)

SATIŞLAR

DEVA 2020/3 döneminde çeyreklik olarak 484 mio TL hasılat gerçekleştirmiş, yıllık satış hasılatı ise 1.540 mio TL’ye ulaşmıştır.

Çeyreklik hasılat geçen senenin aynı çeyreğine göre %52 artmış, yıllık bazda ise %39,51 artmıştır.

Aşağıda dönem bazında yıllık satışların artışı, enflasyon oranı ve satışların reel artışı gösterilmektedir.

Kırmızı çizgi enflasyon, yeşil çizgi satışların artışı, mavi çizgi ise enflasyon etkisi arındırılmış reel satış artışıdır. İdeal olan mavi çizginin mümkün olduğunca sıfır çizgisinden yukarıda olmasıdır. 2016 satışlarını 2015 ile karşılaştıramadığım için ilk dört dönem satış değişimi boştur.

Yorum: DEVA hem çeyreklik olarak hem yıllık olarak satışlarını çok yüksek oranda arttırmış. Yıllık satış reel olarak %25 oranında artmış. > Olumlu

FAALİYET GİDERLERİ

DEVA 2020/3 dönemi gelir tablosuna göre satışların maliyeti ve genel yönetim giderleri aşağıdaki gibidir.

Yeşil olan çizgi çeyreklik satış (sağ eksen), kırmızı olan çizgi satışların maliyeti (sağ eksen), turuncu barlar ise genel yönetim giderleridir (sol eksen).

İdeal senaryo yeşil çizginin geçen senenin aynı dönemine göre artış eğiliminde olmasıdır. Kırmızı çizgi ile yeşil çizginin arasında ne kadar fazla boşluk olursa şirketin brüt kar marjı o kadar yüksek demektir. Aralarındaki boşluğun artış eğiliminde olması ideal olandır.

Turuncu barların GYAD’a göre sınırlı artışı, sabit kalması veya azalıyor olması ideal olandır.

Yorum: Yeşil çizgi GYAD’a göre yukarıda (+), yeşil ve kırmızı çizgi arasındaki boşluk geçen seneye göre çok ciddi artmış (+), turuncu bar GYAD’a göre satışlardan daha az armtış. (+) Genel görünüm > Olumlu

BRÜT KAR

DEVA 2020/3 döneminde çeyreklik olarak 262 mio TL brüt kar elde etmiş, yıllık brüt kar ise 815 mio TL seviyesinde gerçekleşmiştir.

Çeyreklik brüt kar geçen senenin aynı çeyreğine göre %58 artmış, yıllık olarak ise %44 artmıştır.

Brüt kar marjı çeyreklik bazda %54 olmuş. (Önceki çeyrek: %50,77; Geçen sene aynı çeyrek: %52,15)

Çeyreklik ve yıllık kar marjları grafiği biraz aşağıda toplu halde verilmiştir.

Yorum: Brüt kar marjı GYAD’a göre 2 puan artmış, satışlar da çok yüksek oranda artınca brüt kar artışı %58’i bulmuş. Bu arada brüt kar marjı çok yüksekmiş, çok beğendim. > Olumlu

FAVÖK

DEVA 2020/3 döneminde çeyreklik olarak 169 mio TL FAVÖK elde etmiş, yıllık FAVÖK ise 519 mio TL seviyesinde gerçekleşmiş.

Çeyreklik FAVÖK rakamı geçen senenin aynı çeyreğine göre %77 artmış, yıllık olarak ise %67 artmıştır.

FAVÖK marjı çeyreklik bazda %35 olmuş. (Önceki çeyrek: %31,50; Geçen sene aynı çeyrek: %30)

Çeyreklik ve yıllık kar marjları grafiği biraz aşağıda toplu halde verilmiştir.

Yorum: FAVÖK marjı GYAD’a göre 5 puan artmış dolayısıyla FAVÖK satışlardan da brüt kardan da daha fazla artmış. FAVÖK marjının artışındaki ana sebep genel yönetim giderlerinin satışlardan çok daha az artmasıdır. > Olumlu

NET KAR

DEVA 2020/3 döneminde çeyreklik olarak 200 mio TL net kar açıklamış, yıllık net kar ise 570 mio TL seviyesinde gerçekleşmiş.

Çeyreklik net kar rakamı geçen senenin aynı çeyreğine göre %149 artmış, yıllık olarak ise %130 artmıştır.

Net kar marjı çeyreklik bazda %33,42 olmuş. (Önceki çeyrek: %24; Geçen sene aynı çeyrek: %20,43)

Çeyreklik ve yıllık kar marjları grafiği biraz aşağıda toplu halde verilmiştir.

Yorum: Aşağı indikçe oranlar artarak düzeliyor. Şirket faaliyet marjını arttırmanın yanında net kar marjını da GYAD’a göre 13 puan arttırmış. Şirketin çeyreklik finansman gideri bir miktar azalmış, vergi gideri de doğal olarak bir miktar artmış. Diğer faaliyet gelirleri 10 mio TL’den 30 mio TL’ye yükselmiş. Bu genelde kur artışından kaynaklanır. > Olumlu

FAALİYETLERDEN SERBEST NAKİT AKIŞ

DEVA 2020/3 döneminde çeyreklik olarak 37 mio TL serbest nakit akış yaratmış, yıllık serbest nakit akış ise 209 mio TL seviyesinde gerçekleşmiş.

Çeyreklik SNA rakamı geçen senenin aynı çeyreğine göre %38,46 azalmış, yıllık olarak ise %328 artmıştır.

SNA marjı çeyreklik bazda %7,55 olmuş. (Önceki çeyrek: %23; Geçen sene aynı çeyrek: %19)

SNA marjı yıllık bazda %13,60 düzeyinde gerçekleşmiş. (Önceki çeyrek: %16,90; Geçen sene aynı çeyrek: %4,43)

Önemli not: Farklı serbest nakit akış formülleri olabiliyor. Bu tablodaki formül şirketin KAP’ta yayınladığı nakit akış tablosu üzerinden aldığım (İşletme Faaliyetlerinden Nakit Akışları) – (Yatırım Faaliyetlerinden Kaynaklanan Nakit Çıkışları) formülüyle hesaplıyorum.

Yorum: Şirketin serbest nakit akışı satışlar ve karlar kadar artmamıştır. Yatırımlardan kaynaklı nakit çıkışları %60 artarken, faaliyetlerden nakit girişi %7 artmış. Şirket geçtiğimiz yıllara göre nakit akışını çok ciddi oranda arttırmıştır. Genel görünüm > Olumlu

KAR MARJLARI

Çeyreklik ve yıllık kar marjları aşağıdaki gibidir.

Yorum: SNA marjı dışındaki tüm marjlar hem çeyreklik hem de yıllık bazda artış trendindedir. > Olumlu

ROE & ROA

ROE: Özsermaye karlılığı = Yıllık Net Kar / Özsermaye

ROA: Toplam Aktif Karlılığı = Yıllık Net Kar / Toplam Varlıklar

Yıllıklandırılmış net kar rakamlarıyla hesaplanmış karlılık oranları aşağıdaki gibidir. Ne kadar yüksekse o kadar güzeldir.

Yorum: 2017/6 döneminden beri şirketin ROE ve ROA soluksuz artmaktadır ve oldukça güzel seviyelere ulaşmıştır. > Olumlu

CARİ ORAN ve NAKİT ORAN

DEVA’in 2020/3 bilançosuna göre cari oranı aşağıdaki gibidir. (ideal seviye 2 olmakla beraber, 1,30 ve üzeri bir rakam da olumludur)

Tabloda aynı zamanda nakit oranı da görebilirsiniz. Şirketin kısa vadeli borçlarını kasadaki parayla ne kadar kolay ödeyip ödemeyeceğini gösterir. (ideal seviye 1’e yakın olmakla birlikte, 1’in yukarısında olması da şirketin faaliyet alanları ile ilgili herhangi bir sebeple yatırım yapmadığı anlamına gelebilir.)

Yorum: Cari oran gayet ideal bir seviyede ve GYAD’a göre yukarıda (+) Nakit oran artış trendinde ve güzel seviyede, GYAD’a göre iki katına yükselmiş (+) > Olumlu

ÖZSERMAYE / NET BORÇ / NET YPP

DEVA’in 2020/3 bilançosuna göre Özsermaye / Net Borç ilişkisi aşağıdaki gibidir. (Yeşil olan çizginin üstte olması koşuluyla kırmızı çizgiyle arasında ne kadar uzaklık varsa o kadar olumludur diyebiliriz)

Mavi renkli çizgi Net YPP (net yabancı para pozisyonu) çizgisidir. (Sıfır çizgisinin üzerinde olması şirketin kur krizine karşı dirençli ve korunaklı olduğunu gösterir.)

Yorum: GYAD’a göre özsermayeden daha yüksek %47 artmış (+), net borç %13 azalmış (+) ve net ypp yatay %202 artmış (+) > Olumlu

KAYNAKLAR / VARLIKLAR

DEVA’in 2020/3 bilançosuna göre aktiflerini hangi kaynaklarla finanse ettiğini aşağıda görmekteyiz. Yeşil renkli çubuklar şirketin özsermayesinin toplam aktiflere oranıdır. Ne kadar yüksek olursa şirketin o kadar az dış kaynak kullandığı anlamına gelir.

Kırmızı renkli çizgi şirketin kısa ve uzun vadeli finansal borçlarının toplam aktiflere oranıdır. Ne kadar düşük olursa şirketin o kadar az krediye ihtiyaç duyduğunu gösterir. Daha az kredi önümüzdeki dönemde daha az finansman gideri yazılacağı anlamına gelir. Sarı çizgi kısa vadeli finansal borçların, mavi çizgi de uzun vadeli finansal borçların toplam aktiflere oranıdır.

İdeal senaryo, yeşil renkli çubuğun %50 üzerinde olması, kırmızı renkli çizginin yeşil renkli çubuğun tepe noktasının mümkün olduğunca aşağısında ve uzağında olması ve sarı çizginin en altta olmasıdır. Bu şirketin risksiz bir biçimde borçlandığını ve borçlarını uzun vadeye yaydığını dolayısıyla daha az finansal gidere katlanacağını gösterir.

Şirketin hiç finansal borcunun olmaması da büyüme konusunda isteksiz olduğunu gösterebilir.

Yorum: DEVA son çeyrek itibariyle kaynaklarının %49’unu özsermaye ile finanse eder konumdadır. (GYAD: %45) Finansal borçların oranı GYAD’a göre 4 puan azalarak %38 seviyesine gelmiştir. Finansal borçların yarısından fazlası kısa vadelidir fakat GYAD’a göre 2 puan azalmış ve çok yüksek diyemem. Genel görünüm > Olumlu

DÖNEN VARLIKLAR

DEVA’in 2020/3 bilançosuna göre dönen varlıklar değişim tablosu aşağıdaki gibidir. Kahverengi barlar dönen varlıkların miktarını ve değişimi göstermektedir. (sağ eksen)

Renkli çizgiler ise dönen varlık kalemlerinin, dönen varlık içerisindeki paylarını göstermektedir. (sol eksen)

İdeal olan senaryo kahverengi barın düzenli bir şekilde artmasıdır.

Ticari alacakların azalma eğiliminde olması şirketin tahsilat yaptığını veya satışların azaldığını göstermektedir.

Stoklardaki değişim hammadde ve mamül stoklarının arttığını veya azaldığını gösterir. Bazen artması bazen azalması olumludur.

Bence ideal olan senaryo üçünün birbirine dengeli olmasıdır. Stokların artması ve alacakların artması satışların arttığını işaret edebilir, şirketin faaliyetleri hareketlenmiştir. Nakit ve benzerinin çok yüksek seviyede olması paranın hantal bir şekilde beklediğini gösterir. Şirket bir kriz beklentisinde nakitlerini arttırma eğiliminde olabilir.

Yorum: Şirketin dönen varlıkları GYAD’a göre %44 artmış. GYAD’a göre; ticari alacakların toplam dönen varlıklara oranı 2 puan azalmış (+), stokların oranı 7 puan azalmış (+), nakit ve benzerlerinin oranı da 12 puan artmıştır (+). > Olumlu

VADELER

DEVA’in 2020/3 bilançosuna göre alacak tahsil ve borç ödeme süresi aşağıdaki gibidir.

Alacak tahsil süresi ne kadar kısa ise o kadar iyidir. Borç ödeme süresi de ne kadar uzunsa o kadar iyidir diyebiliriz.

Yorum: Alacak tahsil süresi GYAD’a göre bir miktar azalmış (+), borç ödeme vadesi aynı seviyede kalmış. (+) Borç ödeme süresinin tahsilat süresinden daha kısa olması (-). Şirketin tahsilat süresi epey uzun gözükmektedir. > Olumsuz

FİNANSMAN ve VERGİ GİDERİ

DEVA’in 2020/3 bilançosuna finansman ve vergi giderleri aşağıdaki gibidir.

Finansman giderinin düşük olmasını veya düşme trendinde olmasını dileriz. Şirketin faaliyetleri sonu elde ettiği karın ne kadarını borç sebebiyle faiz ödemelerine kaptırdığını anlarız. Bazı durumlarda nakit zengini şirketler finansman geliri yazarlar. Eğer kırmızı çizgi sıfırın altındaysa demek ki finansman geliri vardır. Bu durumda net kar rakamı bundan pozitif etkilenir.

Eğer son çeyrek rakamı bir önceki çeyreğe göre düşmüşse, geçen senenin aynı çeyreğine göre pozitif yönde; artmışsa negatif yönde değişim var demektir.

Mavi çizgi şirketin vergi gelir-gider rakamını gösterir. Eğer şirket herhangi bir vergi teşviği almıyorsa ve kar elde ediyorsa verginin sıfırın üzerinde olması beklenir. Sadece vergi sıfır çizgisinin altındaysa detaylı incelemek faydalı olacaktır. Vergi teşviği ise kapsamı nedir, ne kadar sürecek, şirket yatırım mı yapmış vs. gibi.

Yorum: DEVA’in çeyreklik finansman gideri GYAD’a göre %13 azalmıştır (+). Çeyreklik vergi gideri de net karla orantılı olarak bir miktar artmıştır. > Olumlu

FD / FAVÖK ve NET BORÇ / FAVÖK

DEVA’in 2020/3 bilançosuna göre FD / FAVÖK oranı aşağıdaki gibidir. (FD: Firma Değeri = Şirketin piyasa değeri + Net Borç. FD / FAVÖK’ün düşük olması kural olarak şirketin ucuz olduğunu gösterir.)

Tabloda aynı zamanda Net Borç / FAVÖK oranını da görebilirsiniz. Net Borç / FAVÖK ne kadar düşük olursa şirketin de o kadar az borç riski olacağı anlamına gelmektedir.)

Yorum: Şirketin FD/FAVÖK rasyosu tarihsel ortalamasının üzerinde gözükmektedir. Piyasa şirkete mükafatını vermiş. Bu karlılık oranları devam ederse şirketin rasyoları aşağı gelecektir. Dolayısıyla şu an pahalı diyemem sadece ederine yakın seviyelerde diyebilirim. Bu hızlı kar artışı devam etmezse bu rasyolar pahalı gözükecektir. Azalan net borç ve artan FAVÖK ile birlikte net borç / favök rasyosu oldukça düşük seviyeye gelmiştir. > Nötr-Olumlu

SATIŞ GELİRLERİ / FD

DEVA’in 2020/3 bilançosuna göre yıllıklandırılmış Satış Gelirleri / Firma Değeri ilişkisi aşağıdaki gibidir.

Yorum: DEVA’nin satış gelirleri çok iyi bir oranda artmasına rağmen piyasa değeri artışı satış artış oranından çok daha fazla olmuştur, dolayısıyla tablo aşağıdakine evrilmiştir. Bu tabloya göre pahalı gözükebilir fakat kar marjlarının ve ROE’nin çok güzel oranda da arttığını unutmayalım. Bu tabloya göre şirket pahalı gözüküyor.> Nötr-Olumsuz

FAVÖK & NET KAR / PD

DEVA’in 2020/3 bilançosuna göre FAVÖK ve Net Kar / PD ilişkisi aşağıdaki gibidir.

Piyasa değeri turuncu renkli çizgidir (sol eksen). Kahverengi çubuk FAVÖK (sağ eksen), yeşil renkli çubuk net kardır (sağ eksen). Yeşil renkli çubuğun kahverengi renkli çubuktan uzun olması çok olağan değildir. Ya şirketin özkaynak yöntemiyle değerlenen yatırımlarından karı vardır ya da bir sefere mahsus varlık satışı, vergi, kur farkı vs. karı yazmış olabilir.

Yorum: DEVA’nın F/K oranı 10x seviyelerine yaklaşmış. Bu kar marjları ve satışlar artmaya devam ederse bu fiyatlar şirket için ucuz kalacaktır. FAVÖK / PD 7,28x düzeyindedir. Çok pahalı bulmadım bence ederine yakın – pahalı arasında bir seviyede gözüküyor. > Nötr-Olumlu

PD / DD

DEVA’in 2020/3 bilançosuna göre PD / DD oranı aşağıdaki gibidir. (ideal pd/dd oranı şirketin özsermaye karlılığına göre değişebilmekle beraber teori olarak ne kadar düşükse o kadar ucuzdur diyebiliriz.)

Yorum: Özsermayenin %44 artmasına rağmen piyasa değeri çok daha fazla artınca PD/DD oranı tarihi zirvesine ulaşmış. Fakat ROE’deki artışı unutmayalım. PD/DD için şirket kendine yeni bir ortalama bulacaktır. > Nötr

YORUM

DEVA’nın 2020/3 dönemi bilançosunu çok çok beğendim. Her şey mi güzele doğru yol alır. J Yatırımcısını tebrik ediyorum ve hayırlı olmasını diliyorum. Eğer şirket bu artış trendini korursa bu fiyatlar da yukarı gidecektir. Salgın süresince şirketin olumsuz etkilendiğini düşünmüyorum. Bizi bekleyen yeni normal süresince de sağlık harcamaları azalmayacak aksine artacaktır diye düşünüyorum. Şirketin ürün gamına daha detaylı bakmak lazım ancak sektör olarak bu dönemin şanslı bir sektörünün parçasıdır.

Genel stratejim şirketi ucuz mümkünse çok ucuz alıp beklemek üzerine kuruludur. Bilançoyu her ne kadar çok beğensem de kendim treni kaçırmışım gibi hissettim. Şu an şirket para kazandıracağı seviyeleri aşmış ve ederine ulaşmış. Önümüzdeki dönemde fiyatlar olur da aşağı gelirse –ki hiç zannetmiyorum- portföyüme bir miktar eklemek isterim.

Son olarak aşağıda son faaliyet raporunda veya yatırımcı sunumunda belirtilen ve önemli gördüğüm noktaları paylaşmak istiyorum.

“Ana faaliyet konusu beşeri ilaç ve ham madde üretimi ile pazarlaması olan DEVA Holding, veteriner ilacı, kolonya ve tıbbi ampul üretimi de gerçekleştirmektedir.”

“DEVA Holding’in çoğunluk hisseleri, 2006 yılında uluslararası fon yönetim şirketi GEM Global Equities Management S.A.’nın yönetmekte olduğu fonlar tarafından alınmış, yönetimi üstlenmek üzere EastPharma Ltd. kurulmuştur.”

“Bölgesel büyüme operasyonları ve ihracat faaliyetleri artarak devam eden DEVA Holding, aralarında Amerika, İsviçre ve Almanya gibi ülkelerin de yer aldığı yaklaşık 60 ülkede 700’ün üzerinde ürün ruhsatına sahiptir. Almanya’dan sonra Devatis markasıyla İsviçre’de kurulan şirket 2018 yılında tescil onayı almış, yine ABD’de aynı adla kurulan şirket faaliyetlerini hızlandırmıştır.”

“DEVA Holding, kurduğu üretim tesisleri ile Türkiye’de en kapsamlı üretim yapan yerli ilaç şirketi konumuna ulaşmıştır. Üretimine Çerkezköy ve Kartepe’deki üretim tesislerinde devam eden DEVA Holding, yıllık 578 milyon kutu ilaç üretim kapasitesine sahiptir.”

“DEVA Holding 2020 yılının ilk üç ayında, kutu bazında 42,53 milyonluk IQVIA satışı (Serbest Piyasa + İhale) ile bir önceki yılın aynı dönemine göre %4,93 oranında, TL bazında ise 382,49 milyon TL IQVIA satışı ile bir önceki yılın aynı dönemine göre %28,27 oranında büyüme sağlamıştır. DEVA Holding, 2020 yılının ilk üç ayında kutu bazında %5,9 pazar payıyla ikinci sıradaki, TL olarak ise %2,9 pazar payı ile 8. sıradaki yerini korumuştur.”

“İlgili dönemde şirket cirosunun %50’sini toplam 16 ürün oluşturmuştur. Bu ürünler sırasıyla; Amoklavin, Rivelime, Devit D3, Depores, Dikloron, Cefaks, Candexil Plus, Depores X, Dodex, Madopar, Dilatrend, Desefin, Cezol, Azitro, Respiro, Imatis, Biteral ve Degra’dır.”

Saygılar